Κυριακή 15 Ιουλίου 2012

Βιομηχανική Μεταλλευτική: Οι εργαζόμενοι παίρνουν το εργοστάσιο στα χέρια τους

Αν δεν μπορούν αυτοί μπορούμε εμείς from alterthess on Vimeo.


                                                                          
Καλοκαίρι 2012 στην Θεσσαλονίκη του Μνημονίου και της ανεργίας και ενώ η ειδησεογραφία έχει να σου πει μόνο δυσάρεστα (και άλλες αυτοκτονίες, η ανεργία σπάει νέα ρεκόρ, νέες περικοπές, η κυβέρνηση ξεπουλά τον δημόσιο πλούτο κ.α.) ξαφνικά ακούς την είδηση ότι οι 70 περίπου εργαζόμενοι του εγκαταλελειμμένου εργοστασίου Βιομηχανική Μεταλλευτική που είναι εδώ και 14 μήνες απλήρωτοι αποφάσισαν να αυτοδιαχειριστούν το εργοστάσιό τους. Αποφάσισαν ότι αντί να παρακαλούν τους εργοδότες τους να «γυρίσουν» πίσω για να τους «δώσουν» δουλειά, να διεκδικήσουν να εργαστούν ξανά οι ίδιοι χωρίς αφεντικά δίνοντας ζωή σε ένα εργοστάσιο. Ένα εργοστάσιο εγκαταλελειμμένο που σε κάθε άλλη περίπτωση θα το κηδεύαμε όπως και τα υπόλοιπα εργοστάσια που τα τρία αυτά χρόνια έκλεισαν, νεκρώνοντας όλη την Βιομηχανική ζώνη της πόλης και στέλνοντας παράλληλα στην ανεργία χιλιάδες εργαζόμενους.

Η ιστορία του εργοστασίου αν και τυπικά δεν διαφέρει από τις ιστορίες των υπόλοιπων που έχουν κλείσει στην Θεσσαλονίκη παρουσιάζει κάποιες ιδιαιτερότητες. Η Βιομηχανική Μεταλλευτική, εργοστάσιο που παράγει δομικά υλικά, ήταν κερδοφόρα μέχρι και το 2009 με στοιχεία που αναφέρουν τα ίδια τα οικονομικά περιοδικά της πόλης. Μάλιστα από το 2000 μέχρι το 2006 παρουσίασε μια μεταβολή κερδών της τάξης του 139%.

Από το 2010 και μετά το εργοστάσιο αρχίζει να παίρνει την κάτω βόλτα με τον γνωστό τρόπο που ακολούθησαν στο παρελθόν ιδιοκτήτες και άλλων επιχειρήσεων. Η μητρική εταιρεία η Φίλκεραμ Τζόνσον χρεώνει με δάνεια την θυγατρική (1 εκ.900 χιλ.ευρώ) δηλαδή την Βιομηχανική Μεταλλευτική η οποία αποκτά ένα πλασματικό παθητικό και η εργοδοσία ξεκινά τις καθυστερήσεις στα επιδόματα, στην καταβολή μισθών κτλ. μέχρι που τον Μάιο του 2011 κηρύσσει στάση πληρωμών προς τους εργαζόμενους και εγκαταλείπει το εργοστάσιο.

Τότε αρχίζει και ο αγώνας των εργαζομένων οι οποίοι προχωρούν σε απεργίες, στάσεις εργασίας και τελικά σε επίσχεση εργασίας ζητώντας την επαναλειτουργία του εργοστασίου και τα δεδουλευμένα τους. Από τον Μάιο λοιπόν οι εργαζόμενοι ζουν με τον εξευτελιστικό ποσό των 359 ευρώ του επιδόματος επίσχεσης εργασίας, δημιουργούν ένα ταμείο αλληλοβοήθειας για να στηριχθούν οι πιο αδύναμοι οικονομικά και ξημεροβραδιάζονται στο εργοστάσιο με εναλλασσόμενες βάρδιες προκειμένου να προστατέψουν τον εξοπλισμό. Να σημειωθεί ότι παράλληλα η μητρική εταιρεία Φίλκεραμ Τζόνσον απολύει σταδιακά το σύνολο των εργαζομένων στη βιομηχανία κεραμικών πλακιδίων και καταθέτει αίτηση για πτώχευση, πράγμα που δεν έκανε για την Βιομηχανική Μεταλλευτική την οποία απλά εγκαταλείπει.

Η απόφαση

Κατά τη διάρκεια του αγώνα αυτού και συγκεκριμένα των συνελεύσεων που πραγματοποιούσε το σωματείο για την οργάνωση και συνέχιση του αγώνα τέθηκε η ιδέα της αυτοδιαχείρισης. Μπορεί οι εργαζόμενοι να μην έχουν πάει στην Αργεντινή άλλα, όπως ανέφεραν, το παράδειγμα του εργοστασίου που λειτούργησε υπό τον εργατικό έλεγχο των εργαζομένων αποτέλεσε έμπνευση για αυτούς και έτσι ξεκίνησαν τις συζητήσεις και τις οικονομικές μελέτες για το πώς μπορεί αυτό να επιτευχθεί και στην πόλη μας.

Όπως δήλωσε ο πρόεδρος του σωματείου Μ. Αναγνώστου η πρόταση αυτή έτυχε μεγάλης αποδοχής μεταξύ των εργαζομένων οι οποίοι εκτιμούν ότι εφόσον το εργοστάσιο ήταν κερδοφόρο και ότι εξαιτίας της κακής διαχείρισης «έπεσε έξω» όχι μόνο μπορούν να το επαναλειτουργήσουν αλλά και ότι είναι ικανοί να παράγουν φτηνό προϊόν προσιτό στις λαϊκές οικογένειες. Ο ίδιος εξήγησε μάλιστα ότι καθ`όλη την διάρκεια των 14 αυτών μηνών που το εργοστάσιο δεν λειτουργούσε το προϊόν συνέχισε να έχει ζήτηση.

Μέσα σε λίγο διάστημα οι εργαζόμενοι κατάφεραν να διαμορφώσουν το απαιτούμενο σχέδιο έτσι ώστε να κάνουν πράξη το «πως οι εργαζόμενοι μπορούν και χωρίς αφεντικά». Για να επιτευχθεί αυτό και για να μην βρεθούν άλλα 70 άτομα στην ανεργία προϋπόθεση αποτελεί, σύμφωνα με τους ίδιους, η ικανοποίηση των παρακάτω αιτημάτων.

Να παραιτηθεί το Δ.Σ. της εταιρείας μαζί με όσα στελέχη είχαν άμεση εμπλοκή στη διοίκηση της χωρία καμία απαίτηση από την νέα εργατική διοίκηση όπως και η ιδιοκτησία να αναλάβει τις υποχρεώσεις που προκύπτουν μέχρι τώρα (τα χρέη της εταιρείας)

Να δηλωθεί το δάνειο των 1.900.00 ευρώ που πήρε η μητρική εις βάρος της Βιομηχανικής Μεταλλευτικής και μέρος από το δάνειο να παραχωρηθεί σε μετοχές προς τους εργαζόμενους. Ότι υπόλοιπο μείνει να γίνει διακανονισμός για να επιστρέψει προς την θυγατρική με το προνόμιο των εργαζομένων.

Οι εργαζόμενοι για να μπορέσουν να θέσουν άμεσα το εργοστάσιο σε λειτουργία ζητούν ακόμη την επιδότηση που δίνεται από τον ΟΑΕΔ σε κάθε άνεργο που θέλει να ξεκινήσει δικιά του επιχείρηση ύψους 23.00 για τον πρώτο χρόνο καθώς και το επίδομα ανεργίας επί 14 μήνες.

Όπως αναφέρουν ακόμη οι εργαζόμενοι αν ικανοποιηθούν τα αιτήματα αυτά συγκεντρώνεται ένα αρχικό κεφάλαιο ικανό για να ξεκινήσουν άμεσα την λειτουργία του. Αυτοδιαχείριση σημαίνει επίσης για αυτούς ότι η γενική συνέλευση των εργαζομένων θα είναι το αποφασιστικό όργανο του εγχειρήματος καθώς και ότι τα μέλη του Δ.Σ. της εταιρίας όσο και τα μέλη του Δ.Σ. του σωματείου θα είναι ανακλητά.

Στην πρόταση αυτοδιαχείρισης του εργοστασίου που έχουν διαμορφώσει οι εργαζόμενοι τονίζεται επίσης ότι οι μετοχές θα μοιραστούν ισάριθμες σε όσους εργαζόμενους δεχτούν να συμμετέχουν στο εγχείρημα ενώ οι υπόλοιποι θα συνεχίσουν με την προηγούμενη σύμβαση που υπήρχε προτού κλείσει το εργοστάσιο.

Τέλος ζητούν από την πολιτεία την διαμόρφωση ενός νομικού πλαισίου που θα μπορεί να καλύπτει το εγχείρημα αυτό της αυτοδιαχείρισης.

Αν δεν μπορούν αυτοί, τότε μπορούμε εμείς

Τον αγώνα των εργαζομένων μέχρι σήμερα στηρίζουν πλήθος σωματείων, εργαζομένων και ανέργων από δεκάδες εργασιακούς χώρους από τη Θεσσαλονίκη και όχι μόνο. Προχθές στην συνέλευση που πραγματοποιήθηκε στο Εργατικό Κέντρο μετά από κάλεσμα του σωματείου συγκροτήθηκε η Ανοιχτή Πρωτοβουλία Αλληλεγγύης και στήριξης του αγώνα για αυτοδιαχείριση του εργοστασίου, ως μόνη λύση για να διασφαλιστούν οι θέσεις εργασίας και τα δεδουλευμένα των εργαζομένων.

«Στηρίζουμε το σωματείο της Βιομηχανικής Μεταλλευτικής που μέσα από δύσκολες συνθήκες, απλήρωτοι από τον Μάιο του 2011 και σε επίσχεση εργασίας με μεγάλα προβλήματα επιβίωσης, παλεύουν να διατηρήσουν το εργοστάσιο ζωντανό και τους εργαζόμενους με αξιοπρέπεια και ανορθωμένο το ανάστημα απέναντι στη λαίλαπα του ντόπιου και του ξένου κεφαλαίου.
Οι εργαζόμενοι της Βιομηχανικής Μεταλλευτικής αγωνίζονται να κάνουν πράξη πως εμείς οι εργαζόμενοι μπορούμε χωρίς αφεντικά. Αγωνιζόμαστε μαζί τους να αποδείξουμε πως αν δεν μπορούν αυτοί, τότε εμείς μπορούμε χωρίς αυτούς, και θα τα καταφέρουμε!» σημειώνεται συγκεκριμένα στην σχετική ανακοίνωση ενώ παράλληλα η Πρωτοβουλία Αλληλεγγύης καλεί όλα τα σωματεία, όλες τις εργατικές κινήσεις και σχήματα, τις συνελεύσεις γειτονιάς, όλους τους εργαζόμενους και τους ανέργους της πόλης να στηρίξουν με κάθε μέσο τον δίκαιο αγώνα των εργατών και να πλαισιώσουν την πρωτοβουλία αυτή.

Τέλος η Ανοιχτή Πρωτοβουλία Αλληλεγγύης καλεί σε νέα γενική συνέλευση την Τετάρτη και ώρα 19.00 στο Εργατικό Κέντρο Θεσσαλονίκης (Ολύμπου & Αριστοτέλους) για να αποφασιστούν τα επόμενα βήματα του αγώνα.

Ρεπορτάζ Σ. Πουλημένη




3 σχόλια:

  1. Όταν μια σειρά εργοστάσια βρίσκονται σε χρόνιες κινητοποιήσεις αντί αυτοί οι αγώνες να ενοποιηθούν ο καθένας κάνει ότι μπορεί από μόνος του!
    Κίνηση απελπισίας είναι αυτή όπως ήταν και οι αντίστοιχες στην Αργεντινή και όπου αλλού. Αλλά κάποιοι αρέσκονται να προβάλουν μόνο ότι βολεύει την πολιτική τους μιζέρια και όχι την πλήρη εξέλιξη της ιστορίας των εργοστασίων της Αργεντινής.
    Παραθέτω εδώ τα λόγια του γραμματέα του σωματείου της Fasinpat (Zanon)Ραούλ Γκοντόι:
    «Κοπερατίβες ή όχι, όλοι εξαρτιόμαστε από την αγορά. Πρέπει να αντιμετωπίσεις τους ανταγωνιστές σου, πρέπει να μειώσεις τους μισθούς, να κόψεις τα κόστη, γίνεσαι σαν ανταγωνιστής των άλλων εργατών. Γι’ αυτό ζητάμε εθνικοποίηση, όχι επειδή νομίζουμε ότι το κράτος είναι κάτι καλό. Αυτό είναι το κράτος των εργοδοτών, ένα καπιταλιστικό κράτος, ένας καταπιεστικός μηχανισμός ενάντια στους εργάτες και το λαό, αλλά λέμε ότι θα έπρεπε να εγγυηθεί τις βασικές συνθήκες για την παραγωγή, έτσι που να μπορούμε να δουλεύουμε και να οργανωνόμαστε – ακριβώς για να καταστρέψουμε αυτό το κράτος και να δημιουργήσουμε ένα διαφορετικό» δηλαδή το ίδιο το κράτος θα εγγυηθεί την ...καταστροφή του!
    «Η Ζανόν και κάποιες άλλες κατειλημμένες επιχειρήσεις ζητούν "εθνικοποίηση κάτω από εργατικό έλεγχο" αντί να φτιάξουν κοπερατίβες. Δεν θέλουν ούτε να γίνουν εργοδότες, ούτε υπάλληλοι του κράτους»
    «Ζητούν από το κράτος την πρόβλεψη ενός γενικού ξεκαθαρίσματος: το κράτος θα πρέπει να απαλλοτριώσει εν τέλει τα κτίρια, τις μηχανές και τις πατέντες, χωρίς οι εργάτες να πρέπει να πληρώσουν αποζημιώσεις, να παραδοθεί η εταιρία στα χέρια των εργατών προκειμένου να μπορούν να παράγουν κοινωνικά ευαίσθητα προϊόντα κάτω από αυτοδιοίκηση. Δεν θέλουν να πάρουν τα μέσα παραγωγής. Το κράτος υποτίθεται ότι θα τους τα προμηθεύει, αλλιώς να μείνει έξω απ’ αυτό, δεδομένου ότι οι εργάτες οι ίδιοι ξέρουν πώς να χειριστούν την παραγωγή»

    Πέρα από τα ανεδαφικά που αναφέρονται παραπάνω, φαίνεται ότι οι ηγέτες του σωματείου ήταν διστακτικοί να σηκώσουν το βάρος, να γίνουν ιδιοκτήτες, γι’ αυτό και ζητούσαν εθνικοποίηση. Εφτά χρόνια μετά, πανηγύριζαν γι’ αυτό που κατηγορούσαν και είχαν συνάμα να πληρώνουν και τα κερατιάτικα του Ζανόν. Αυτό θα πει «ιστορική νίκη»!
    Και (μιας και είναι ολοκαίνουργια όλα αυτά και δεν έχουν ξαναπασχολήσει το εργατικό κίνημα!!!) ένα απόσπασμα από τη Διεθνή των Κόκκινων Συνδικάτων και τις αποφάσεις του πρώτου της συνεδρίου, που έγινε στις 3-9 Ιούλη του 1921:
    «Ο εργατικός έλεγχος δε συμβιβάζεται με την αστική εθνικοποίηση, ούτε με το πέρασμα της παραγωγής στα χέρια του αστικού κράτους. Κάθε απόπειρα τέτοιας συμφιλίωσης έχει σα διέξοδο αναπόφευκτα το γεγονός ότι η αστική τάξη, διατηρώντας στην ουσία την πραγματική της αυτονομία στην διοίκηση της παραγωγής, ρίχνει όλη την υπευθυνότητα της κατάστασης στην εργατική τάξη. Από την άλλη μεριά, τέτοιες απόπειρες συμφιλίωσης του ασυμφιλίωτου μπορούν εύκολα να προκαλέσουν την αποσύνθεση των νέων επαναστατικών πυρήνων του συνδικαλιστικού κινήματος στις φάμπρικες και τα εργοστάσια, πράγμα πάρα πολύ επικίνδυνο δεδομένης της τάσης της συνδικαλιστικής γραφειοκρατίας να υποτάσσει στη φθοροποιό επιρροή της αυτούς τους πυρήνες»
    Ογδόντα χρόνια μετά, τα είδαμε να εφαρμόζονται στην περίπτωση της Ζανόν! Πού πήγαν οι αγώνες των εργατών; Στο να δουλεύουν για να ξεπληρώσουν τα χρέη του πρώην αφεντικού τους; Ή στη διαχείριση της μιζέρια τους για να «ορθοποδήσει το εργοστάσιο»; Ο εργατικός έλεγχος έχει νόημα μόνο σε συνθήκες λίγο πριν την κοινωνική επανάσταση, έλεγαν οι επαναστάτες συνδικαλιστές παλαιότερα: «Οχι μόνο σαν σύνθημα ενότητας των εργατικών μαζών για να τις επαναστατικοποιεί, μα ακόμα σαν όπλο οικονομικής και πολιτικής διαπαιδαγώγησης με την προοπτική του κοντινού μέλλοντος» (από τις ίδιες αποφάσεις!)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Αν προσέξουμε τα κείμενα του σωματείου αλλά και των αλληλέγγυων στο εγχείρημα η "εργατική αυτοδιαχείριση" εξαρτάται από το νομοθετικό πλαίσιο που καλείται να καθιερώσει το καπιταλιστικό κράτος και από το αν αυτό θα χρηματοδοτήσει με τον ένα ή τον άλλο τρόπο το εγχείρημα!
    Αν λοιπόν το κράτος δεν τα κάνει αυτά τι γίνεται; Και σε τι διαφέρει επί της ουσίας αυτή η άποψη από αυτή της Παπαρήγα που θεωρεί ως λύση για τον μεγάλο αγώνα των χαλυβουργών να ...πάρει θέση και να δώσει λύση η κυβέρνηση;
    Δημήτρης (και για το προηγούμενο σχόλιο)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. ενδιαφέρουσα η άποψη σου.
    Με το απόσπασμα από το '21 όμως που βάζεις ακυρώνει και όλα τα συνθήματα περί εθνικοποιήσεων με εργατικό έλεγχο. Οπότε τι απομένει;
    Αν όμως σταθούμε στα ερωτήματα που θέτεις, τότε οι εργάτες δεν πρέπει να κάνουν τίποτε και να περιμένουν να βρεθεί κάποιος "καλός" καπιταλιστής να το αγοράσει. Προσωπικά το βρίσκω πολύ ενδιαφέρον το εγχείρημα αυτό
    Στην ερώτηση σου αρμόδιοι να δώσουν την απάντηση είναι οι εργάτες της βιομηχανικής μεταλλευτικής.

    ΑπάντησηΔιαγραφή